10 tips voor inclusieve vacatures

Hoe zorg je ervoor dat zoveel mogelijk mensen zich aangesproken voelen tot jouw vacature? En dus ook mensen uit groepen die ondervertegenwoordigd zijn in jouw organisatie?

Het antwoord zit hem in het bewust worden en loslaten van de stereotypen waar we mee zijn opgegroeid en die (onbewust) in ons taalgebruik doorklinken. Ook ons vakjargon is doorspekt met stereotypen die onze (onbewuste) vooroordelen weerspiegelen en de vacaturelezer juist aantrekken of afschrikken.

Afkomst (ras), levensovertuiging, geslacht, leeftijd en geaardheid mag je niet noemen in vacatures (algemene wet gelijke behandeling). Maar je mag ook niet expliciet om werkervaring vragen. En sluit mensen niet uit met genderspecifieke functietitels.

‘We zoeken een schrijfster/gastvrouw/cameraman met niet meer dan 4 jaar ervaring’
wordt: ‘We zoeken een tekstschrijver/host/camera-operator (m/v/x) met minimaal 3 jaar ervaring’

Wil je in jouw organisatie ondervertegenwoordigde doelgroepen binnenhalen? Benoem dan jullie voorkeursbeleid. Let op! Je mag alleen voorkeursbeleid voeren bij groepen die in een structurele maatschappelijke achterstand verkeren, zoals: vrouwen, etnische minderheidsgroepen, personen met een handicap of chronische ziekte. Als je voorkeursbeleid voert, ben je verplicht dit te benoemen in je vacature.

Adresseer liever in de tweede persoon en niet in de derde.

‘hij’ of ‘zij’  wordt: ‘je, jij of u’.

Woorden zoals commercieel, doelgericht en gedreven kunnen afschrikken.
Vervang ze liever door woorden  met een meer vrouwelijke/genderneutrale connotatie, bijvoorbeeld klantgericht, doelbewust, gepassioneerd. Zie ook de inclusieve vacaturewoordenlijst.
‘Een sterke kandidaat’ alternatief: ‘Een veelzijdige werknemer’ 

‘Uitstekende Nederlandse taalbeheersing’ alternatief:
‘Je kan onze klanten effectief in het Nederlands te woord te staan’

 ‘Je bent flexibel’ alternatief:
‘Je wisselt waar nodig van een leidende, sturende rol naar een luisterende, meewerkende rol’

Is een ‘uitstekende beheersing van het Nederlands in woord en geschrift’ echt noodzakelijk voor de functie van data-analist? Zo ja, beschrijf dan waarom dat zo is.
‘We zoeken een data-analist die de Nederlandse taal zowel schriftelijk als woordelijk uitstekend beheerst, omdat je in deze functie verantwoordelijk bent voor het schrijven en presenteren van rapporten.’

Deze schrikken mensen van ‘buiten de bubbel’ af en hen wil je juist ‘includeren’.
‘Je draagt bij aan de growth hacking binnen onze organisatie’ alternatief: ‘Je draagt bij aan de algemene groei binnen onze organisatie’

Vervang zinnen met ‘je bent’ (eigenschappen) in een beschrijving van het gewenste gedrag.

 ‘Je bent assertief’ alternatief: ‘Je komt voor jezelf op’
 ‘Je bent analytisch’ alternatief: ‘Je herkent de kern en verbanden in situaties, vraagstukken en gegevens’
‘Je bent een teamplayer’ alternatief: ‘Je kunt goed samenwerken’
‘Je bent stressbestendig’ alternatief: ‘Je kunt goed onder druk werken’

Zie ook de inclusieve vacaturewoordenlijst.

Wat zijn absolute must-haves? Bedenk: je bent op zoek naar een werknemer, niet een zeskoppige halfgod (m//v/x). Benoem max. 5 vaardigheden die echt relevant zijn voor het werk. Andere vaardigheden kunnen aangeleerd worden.

Als je een diversiteit aan mensen wilt, biedt dan ook een diversiteit in arbeidsvoorwaarden. Benoem concreet en specifiek. Met de arbeidsvoorwaarden bekent een organisatie kleur (niet alleen maar mooie woorden ofwel windowdressing) en levert de organisatie de USP’s om er te willen werken! Verwijs ook naar jullie D&I statement.*
‘Een fulltime dienstverband met marktconform salaris en dito arbeidsvoorwaarden’ alternatief:
‘Een 36-urige werkweek met een salaris tussen de €2300 en 2800 per maand, afhankelijk van uren en ervaring, flexibele werktijden en thuiswerken in overleg, diverse voorzieningen voor fysieke en digitale toegankelijkheid voor mensen met een arbeidsuitdaging zijn aanwezig.’

Zorg voor goede toegankelijkheid (leesbaarheid) van jouw vacature, via externe kanalen (vacaturesites) en interne kanalen (intranet, website). Denk aan lettertype, kleur, grootte van letters, lengte van zinnen, voorleesfunctie. Je helpt mensen met dyslexie door belangrijke woorden dik te drukken. Op de website zorg je voor interviews/quotes en fotografie met medewerkers die diversiteit weerspiegelen om je vacature context te geven en kracht bij te zetten.

*Diversiteit en Inclusie statement:

Je maakt duidelijk dat je verschillende perspectieven omarmt en er serieus werk van maakt, met een D&I statement. In het D&I statement staat waarom jouw organisatie D&I belangrijk vindt en wat jouw organisatie onderneemt om een inclusieve, sociaal veilige werkomgeving te creëren. Zie hier het voorbeeld van de NS en zie hier het voorbeeld van Ikea.

Download de inclusieve woordenlijst